Εä & Arda

Εä

Eä είναι στην Quenya το όνομα για το σύμπαν ως η πραγματοποίηση του οράματος των Ainur. Σημαίνει "είναι" ή "υπάρχει" και ήταν η λέξη που χρησιμοποίησε ο Eru Iluvatar όταν ο Κόσμος ξεκίνησε την ύπαρξή του. Η Μέση-Γη είναι μια ήπειρος στον πλανήτη που τα Ξωτικά ονομάζουν Αrda (Γη), ενώ η λέξη "Eä" αναφέρεται σε ολόκληρο το σύμπαν μέσα στο οποίο βρίσκεται η Arda.

 

Arda

H Arda (σε Quenya "Βασίλειο") ήταν το όνομα του κόσμου στο σύνολό του. Δημιουργήθηκε μέσα στην Eä απ' τον Eru Iluvatar και διαμορφώθηκε απ' τους Valar, με ηπειρωτικές μάζες όπως η Μέση-Γη και το Aman, και ωκεανούς όπως το Belegaer. H Arda ήταν το σπίτι των Ξωτικών, των Ανθρώπων, των Νάνων και άλλων φυλών.

Η Έα (το σύμπαν) δημιουργήθηκε απ' τον Έρου Ιλούβαταρ και τους Βάλαρ στην Αϊνουλιντάλη. Μέσα στην Έα είναι η Άρντα, η Γη. Λέγεται ότι στην αρχή της δημιουργίας της, η Άρντα ήταν επίπεδη, περιβαλλόμενη από αέρα και νερό. Πάνω από τα εδάφη της Άρντα ήταν το Βίστα, το κατώτερο στρώμα της ατμόσφαιρας όπου πετούν τα πουλιά. Κανείς δεν μπορούσε να περάσει πέρα απ' το Βίστα εκτός απ' τους υπηρέτες του Μάνγουε και εκείνους που τους είχε δώσει αυτή την ικανότητα. Γύρω απ' το Βίστα ήταν οι Άνεμοι του Ίλμεν, τα ανώτατα στρώματα του αέρα όπου τοποθετήθηκαν τα αστέρια. Πέρα απ' το Ίλμεν ήταν η Εκκάια, η Κυκλωτική Θάλασσα που περικύκλωνε την Άρντα σε όλες τις μεριές της. Περικυκλώνοντας όλη την Άρντα, πέρα απ' την Εκκάια, ήταν το Ιλουράμπαρ, τα Τείχη του Κόσμου, ένα παγωμένο και διαφανές σφαιρικό φράγμα σαν πάγος και γυαλί και ατσάλι, προσπελάσιμο μόνο απ' τις Πόρτες της Νύχτας. Πέρα απ' το Ιλουράμπαρ δεν υπάρχει τίποτα εκτός απ' το Εξώτερο Κενό. Οι Άινουρ κυβερνούν τον κόσμο κατ' εντολή του Ιλούβαταρ.

Η Άρντα δημιουργήθηκε με σκοπό να γίνει το σπίτι των Παιδιών του Ιλούβαταρ. Ο Έρου έθεσε αρχηγούς της τους Βάλαρ και χτίστηκε κυρίως απ' τους Μάνγουε, Άουλε και Ούλμο. Οι Βάλαρ διάλεξαν να μείνουν στο πράσινο νησί του Άλμαρεν που βρισκόταν στο κέντρο της Άρντα, ανάμεσα στους δύο πύργους Χέλκαρ και Ρίνγκιλ όπου ήταν τοποθετημένες οι Δύο Λάμπες, ένας στο Βορρά και ένας στο Νότο.

Αρχικά η Άρντα ήταν επίπεδη σαν πιάτο. Η Εκκάια, η Κυκλωτική Θάλασσα, περικύκλωνε τις ηπείρους. Μακρύτερα στη Δύση ήταν η μεγάλη ήπειρος του Άμαν που αποτελούταν κυρίως απ' την Πεδιάδα του Βάλινορ και τα Βουνά Πελόρ. Το Τανίκουετιλ ήταν το ψηλότερο βουνό και εκεί και σε όλο τον κόσμο. Η μεγάλη θάλασσα της Μπελέγκαερ χώριζε το Άμαν απ' τα εδάφη στα ανατολικά. Πέρα απ' τη Μπελέγκαερ ήταν η Μέση-Γη, γνωστή επίσης ως Έντορ ή Εξώτερες Χώρες. Η δυτική μεριά αυτής της γης ονομαζόταν Μπελέριαντ, η βόρεια Ντορ Νταεντέλοθ και η ανατολική Πάλιζορ. Σύμφωνα με τους αρχικούς χάρτες του Τόλκιν, στο Πάλιζορ βρισκόταν το μεγάλο νησί Θάλασσα του Χέλκαρ και οι ακτές της Λίμνης Κουϊβιένεν. Η Μέση-Γη, στο μακρύτερο βορειοδυτικό σημείο της, ενωνόταν με το Άμαν μέσω του Χελκαράξε, μια θανάσιμη παγωμένη περιοχή.

Στη Μέση-Γη κυριαρχούσαν πολλές οροσειρές. Τα Έρεντ Λούιν, τα Γαλάζια Βουνά, χώριζαν το Μπελέριαντ απ' τις ενδότερες περιοχές της Μέσης-Γης. Στην ανατολή ήταν τα Οροκάρνι, τα Κόκκινα Βουνά. Ανάμεσα στα Γαλάζια και στα Κόκκινα Βουνά, ο Μέλκορ ύψωσε το Χιθαέγκλιρ, τα Ομιχλιασμένα Βουνά, για να εμποδίσει το κυνήγι του Βάλα Όρομε στη Μέση-Γη. Αυτές οι τρεις οροσειρές ενώνονταν στα βορειότατα τελειώματά τους απ' τα Σιδερένια Βουνά, τα οποία τα ύψωσε ο Μέλκορ σε καιρούς προτού καταστραφούν οι Δύο Λάμπες. Στα νότια της Μέσης-Γης ήταν τα Γκρι Βουνά και στα νοτιοανατολικά τα Κίτρινα Βουνά. Μακριά στην Ανατολή, μεταξύ των Οροκάρνι στα βόρεια και των Κίτρινων Βουνών στα νότια, βρισκόντουσαν τα Βουνά του Ανέμου. Όταν, όμως, οι Βάλαρ έκαναν πόλεμο εναντίον του Μέλκορ μεγάλο μέρος της Άρντα άλλαξε ξανά. Τα Κίτρινα Βουνά και τα Βουνά του Ανέμου χάθηκαν και σχηματίστηκε ο Μεγάλος Κόλπος μεταξύ του Μπελέριαντ και των εδαφών στο νότο. Ο Μεγάλος Κόλπος σύντομα ενώθηκε με τη Θάλασσα του Χέλκαρ μέσω των Στενών του Κόσμου. Στα ανατολικά, η Ανατολική Θάλασσα και η Θάλασσα του Ρίνγκιλ ενώθηκαν, χωρίζοντας τη Μέση-Γη από μια νέα ήπειρο, γνωστή μόνο ως Σκοτεινές Χώρες ή Νότιες Χώρες.

Κατά τη διάρκεια του ταραχώδους Πολέμου της Οργής, οι Βάλαρ έσπασαν και αναδιαμόρφωσαν μεγάλο μέρος του κόσμου. Τα εδάφη του Μπελέριαντ βυθίστηκαν στη Μεγάλη Θάλασσα και πολλά εδάφη δυτικά των Γαλάζιων Βουνών πνίγηκαν. Κάποια νησιά παρέμειναν απ' τον παλιό κόσμο και ήταν τα Τολ Φούιν, Τολ Μόργουεν και Χίμρινγκ. Στην ηπειρωτική χώρα μόνο το βασίλειο του Λίντον επέζησε του βυθισμού του Μπελέριαντ. Το Λίντον και τα Γαλάζια Βουνά χωρίστηκαν στα δύο απ' τον Κόλπο του Λούν, πιθανότατα μια ανατολική προέκταση του αρχαίου Κόλπου του Μπάλαρ. Στα νότια, η βύθιση του Μπελέριαντ έφαγε τον Μεγάλο Κόλπο στα τελειώματά του, σχηματίζοντας τον Κόλπο του Μπελφάλας από ό,τι είχε απομείνει. Μετά από αυτήν την καταστροφική σύγκρουση, ο Μάια Όσσε ύψωσε το Ελέννα - ένα μεγάλο νησί σε σχήμα αστεριού - απ' τη θάλασσα της Μπελέγκαερ, όπου σύντομα ιδρύθηκε εκεί το βασίλειο του Νούμενορ.

Η δεύτερη μεγάλη αλλαγή ήταν ο Καταποντισμός του Νούμενορ. Σε αυτό τον κατακλυσμό ο κόσμος τεντώθηκε και πήρε το σχήμα σφαίρας. Εκείνη η στιγμή το Άμαν και το νησί του Τολ Ερεσσέα αποσύρθηκαν απ' τους Κύκλους του Κόσμου και έγιναν απρόσιτα εκτός και αν πήγαινε κάποιος από την Ευθεία Οδό. Λέγεται ότι νέες ήπειροι δημιουργήθηκαν στη θέση των Αθάνατων Τόπων. Για άλλη μια φορά, οι δυτικές ακτές της Μέσης-Γης άλλαξαν, υποχωρώντας σε κάποια μέρη και προχωρώντας σε άλλα.